فیلترها/جستجو در نتایج    

فیلترها

سال

بانک‌ها




گروه تخصصی











متن کامل


اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1403
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    248-261
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    42
  • دانلود: 

    18
چکیده: 

ارتباط بارندگی-رواناب یکی از پراهمیت ترین موضوع ها در هیدرولوژی است. سیستم مدل سازی حوزه های آبخیز (WMS) یکی از نرم افزارهایی است که می تواند هیدروگراف سیلاب مربوط به حوزه های آبخیز را شبیه سازی کند. منطقة مورد مطالعه حوزة آبخیز خیاوچای، با مساحت حدود 134 کیلومتر مربع در غرب استان اردبیل، جنوب شهرستان مشگین شهر واقع شده است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثر شمارة منحنی روی هیدروگراف سیلاب در یک حوزة آبخیز دارای عکس العمل سریع انجام شد. در این پژوهش از بارش حداکثر روزانة 11 ایستگاه استفاده و توزیع آماری پیرسون تیپ 3 با استفاده از نرم افزارEasyFit  انتخاب و مقادیر بارش در دوره های بازگشت دو تا 100 ساله محاسبه شد. بارش حداکثر روزانه وارد نرم افزار GIS شده و مجدد نرمال بودن داده ها کنترل شدند. هم چنین، با روش IDW، درون یابی انجام شد. میانگین حداکثر بارش روزانه با دوره های بازگشت مختلف به بارش شش ساعته تبدیل شد. برای حوزة آبخیز الگوی بارش SCS و WMO مقایسه شدند و الگوی بارش WMO انتخاب شد. حداکثر دبی مشاهداتی حوزة آبخیز با EasyFit برای دوره های بازگشت دو، پنج، 10، 25، 50 و 100 سال محاسبه شد. با استفاده از GIS نقشه های فیزیوگرافی تهیه شد. با نرم افزارArc Hydro نقشة DEM اصلاح شد. شبیه سازی هیدروگراف سیلاب برای دوره های بازگشت دو تا 100 ساله انجام شد و دبی حداکثر سیلاب شبیه سازی شده با دبی سیلاب مشاهداتی مورد مقایسه قرار گرفت. مقدار خطای نسبی و میانگین ریشة مربعات خطا برای دوره های بازگشت دو تا 100 سال به ترتیب 13/19 درصد و 16/8 متر مکعب برثانیه محاسبه شد. نتایج شبیه سازی هیدروگراف سیلاب نشان داد که با افزایش دورة بازگشت حداکثر دبی با شیب بیش تر افزایش می یابد. اثر تغییر شمارة منحنی روی دبی های حداکثر سیلاب در دورة بازگشت کم به مراتب بیش تر از دورة بازگشت زیاد است، به نحوی که در دورة بازگشت 100 سال با افزایش 25 درصد شمارة منحنی دبی حداکثر سیلاب 38/6 برابر شده، درحالی که در دوره های بازگشت دو سال دبی حداکثر 63 برابر افزایش داشته است. نتایج حاکی از آن است که کم ترین تغییر در نوع کاربری باعث افزایش شدید دبی سیلاب در منطقه می شود.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 42

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 18 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1403
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    4
  • صفحات: 

    299-312
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    20
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

زمین لغزش یکی از بلایای طبیعی پیش روی انسان است که باتوجه به این که نسبت به سایر بلایای طبیعی مدیریت پذیرتر هستند، شناخت این بلایا در راستای جلوگیری از خسارات ناشی از آن از اهمیت زیادی برخوردار است. از این رو، تحقیق حاضر به منظور تعیین مهم ترین عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش، ارزیابی حساسیت و خطر زمین لغزش در حوزة آبخیز چسب در استان زنجان انجام گرفت. برای انجام این مطالعه ابتدا از طریق مطالعات کتابخانه ای و بازدید صحرایی اقدام به شناخت و جمع آوری عوامل مؤثر بر وقوع زمین لغزش شد. سپس لایه های اطلاعاتی شامل شیب، جهت شیب، طبقات ارتفاعی، زمین شناسی، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، فاصله از گسل، شاخص توان رودخانه (SPI)، شاخص رطوبت توپوگرافی (TWI)، شاخص طول شیب (LS)، شاخص موقعیت توپوگرافی (TPI)، شاخص ناهمواری توپوگرافی، شاخص انحنای دامنه، کاربری اراضی، شاخص نرمال شدة تفاوت پوشش گیاهی (NDVI) و بارش در محیط سامانة اطلاعات جغرافیایی تهیه شد. طی بررسی های میدانی و ارزیابی مطالعات قبلی پیرامون زمین لغزش، در مجموع 81 مورد زمین لغزش در منطقة مورد مطالعه شناسایی شد. جهت مدل سازی خطر زمین لغزش از 70 درصد نقاط لغزشی برای آموزش مدل و 30 درصد به منظور اعتبارسنجی مدل استفاده شد. در ادامه، به کمک مدل ماشین بردار پشتیبان (SVM) نقشة حساسیت وقوع زمین لغزش تهیه شد. نتایج نشان داد 63/30 درصد مساحت حوزة آبخیز در کلاس حساسیت خیلی کم، 82/17 درصد در کلاس حساسیت کم، 43/15 درصد در کلاس حساسیت متوسط، 33/17 درصد در کلاس حساسیت زیاد و 5/18 درصد از سطح منطقه در کلاس حساسیت خیلی زیاد قرار گرفته است. کارایی مدل ماشین بردار پشتیبان نیز با استفاده از منحنی ROC مورد ارزیابی قرار گرفت که میزان مساحت سطح زیر منحنی (AUC) در مرحلة اعتبارسنجی 874/0 به دست آمد. این مقدار سطح زیر منحنی حاکی از قابلیت خیلی خوب مدل در پهنه بندی و تعیین مناطق مستعد خطر زمین لغزش در حوزة آبخیز چسب است. نتایج این مطالعه به پیشرفت دانش در مورد زمین لغزش کمک می کند و دیدگاه های ارزشمندی را برای تلاش ها در جهت کاهش خطر بالایا در حوزة آبخیز چسب ارائه می دهد. نقشة حساسیت به دست آمده می تواند مدیران، تصمیم گیران و مسئولان را در اجرای اقدامات مناسب و اطمینان از ایمنی جمعیت و زیرساخت های منطقه راهنمایی کند.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 20

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1382
  • دوره: 

    7
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    85-102
تعامل: 
  • استنادات: 

    3
  • بازدید: 

    772
  • دانلود: 

    204
چکیده: 

مقدار فرسایش پذیری خاک در مناطق خشک، و به ویژه در خاکهای با تکامل کم، بسیار وابسته به نوع مواد مادری خاک است. این پژوهش با هدف مقایسه توان تولید رواناب و رسوب در خاکهایی با مواد مادری متفاوت، و شناسایی حساسیت آنها به فرسایش در حوزه آبخیز گل آباد انجام شده است. حوزه آبخیز گل آباد واقع در شمال شرق اصفهان با میانگین بارندگی سالیانه 160 میلیمتر و سنگ شناسی متنوع، یکی از حوزه های آبخیز با فرسایش شدید در کشور است. دوازده نوع خاک تشکیل شده روی مواد مادری متفاوت این حوزه انتخاب گردید. به طور کلی، خاکهای مورد بررسی میزان مواد آلی و رس کمی داشته ولی دارای مقادیر زیادی سنگ ریزیه و شن میباشند. با استفاده از باران ساز صحرایی، رگباری با شدت 5±40 میلیمتر در ساعت و مدت 80 دقیقه، با میانگین قطر قطرات 6.56 میلیمتر و کارمایه 13.7 تا 17.2 ژول بر متر مربع بر میلیمتر، روی کرتی به مساحت یک متر مربع با سه تکرار روی هر خاک تولید گردید، و میزان رواناب و رسوب تولید شده در فواصل 10 دقیقه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که خاکهای حاصل از آندزیت سبزرنگ و آبرفتی با پستی و بلندی کم و با منشأ مخلوط آذرین و رسوبی حداکثر رواناب و سریعترین زمان تبدیل بارندگی به رواناب را داشتند. همچنین، حداکثر میزان رسوب در خاکهای حاصل از آندزیت سبزرنگ و پلمه سنگ همراه با ماسه سنگ، و حداقل آن در خاکهای حال از آبرفت با پستی و بلندی متوسط و گرانودیوریت دیده شد. حداکثر گل آلودگی در پلمه سنگ همراه با ماسه سنگ مشاهده گردید، و خاکهای دیگر تفاوتی از نظر میزان گل آلودگی نشان ندادند. در مجموع، نتایج این پژوهش، علاوه بر رتبه بندی حساسیت خاکها به فرسایش، گویای وابستگی بسیار زیاد توان تولید رواناب و رسوب خاکها به مواد مادری آنها در حوزه آبخیز مورد بررسی است، که نمونه خوبی از آبخیزهای منطقه خشک کشور میباشد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 772

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 204 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 3 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1403
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    4
  • صفحات: 

    57-78
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    14
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

در این پژوهش اثر تغییر اقلیم بر دو نمایندة اصلی خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی به ترتیب شامل بارش و رواناب در حوزة آبخیز بزرگ تجن مازندران مورد تحلیل قرار گرفت. بدین منظور پس از جمع آوری داده های بارش، دما و دبی با استفاده از داده های گزارش پنجم در قالب دو سناریوی انتشار خوش بینانه (RCP2.6) و بدبینانه (RCP8.5) نسبت به پیش بینی داده های اقلیم آینده در یک دورة 27 ساله (2050-2023) در سه ایستگاه کردخیل، سلیمان تنگه و ریگ چشمه اقدام شد. از داده های مربوط به دبی جریان ایستگاه کردخیل واقع در خروجی رودخانة تجن نیز برای بررسی تغییرات رواناب در زمان حال و آینده استفاده شد. در ادامه، وضعیت خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی حوزة آبخیز مورد نظر بر اساس دو شاخص بارش استاندارد شده (SPI) و خشکسالی جریان رودخانه (SDI) در گام های زمانی مختلف سه، شش و 12 ماهه در محیط نرم افزار DrinC مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت، رواناب آیندة رودخانة تجن با استفاده از مدل بارش-رواناب IHACRES پیش بینی شد. نتایج روند بارش آینده با آزمون من-کندال نشان دهندة کاهش روند بارش در دو ایستگاه کردخیل و ریگ چشمه و افزایش روند در ایستگاه سلیمان تنگه است. هم چنین، شدت خشکسالی هواشناسی آینده در ایستگاه های مختلف حوزة آبخیز تجن با یک دیگر متفاوت بوده، اما در حالت کلی دارای یک روند مشابه هستند. نتایج خشکسالی آینده نشان داد وضعیت خشکسالی در برخی از سال های خشکسالی خیلی شدید و در برخی از سال ها فرامرطوب خواهد بود که نشان دهند ة وجود تغییرات اقلیمی در یک منطقه است. ضریب نش-ساتکلیف (NSE) با 48/0 و ضریب تعیین (R2) با 58/0 نشان دهندة صحت مطلوب مدل IHACRES در شبیه سازی رواناب آینده است. بررسی روند دبی ایستگاه کردخیل نیز نشان دهندة روند کاهشی دبی جریان در آینده بدون تغییرات معنادار است. هم چنین، نتایج بررسی وضعیت خشکسالی هیدرولوژیکی نشان دهندة غالب بودن وضعیت بدون خشکسالی (0SDI≥) و یا خشکسالی ملایم (0≤SDI<1-) در آینده است. در مجموع می توان جمع بندی نمود که خشکسالی هیدرولوژی و اقلیمی دارای هم زمانی نبوده و می توان با مدیریت مناسب شرایط خشکسالی هواشناسی و سایر عوامل محرکه دیگر از جمله تغییر کاربری از تشدید خشکسالی هیدرولوژیکی جلوگیری نمود.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 14

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1395
  • دوره: 

    23
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    80-91
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    483
  • دانلود: 

    145
چکیده: 

در طی چند دهة گذشته تغییرات وسیعی در کاربری و پوشش اراضی حوزة آبخیز سد قشلاق سنندج روی داده است. مراتع منطقه دچار تغییرات وسیع شده، به کاربری های دیگر تبدیل و یا کیفیت خود را از دست داده اند. ادامه این روند علاوه بر کاهش تولید علوفه مراتع و به طبع آن افت تولید محصولات دامی و افزایش بیکاری و مهاجرت به شهر، منجر به افزایش میزان فرسایش و تولید رسوب و کاهش حجم مخزن دریاچه سد قشلاق و تقلیل عمر اقتصادی آن خواهد بود. در این مطالعه کوشش بعمل آمد تا سیر تغییرات زمانی در کاربری های مختلف پوشش زمین در بخشی از حوزة آبخیز سد قشلاق سنندج از سال 1987 و سال 2010 تغییرات در طی مدت 23 سال با استفاده از تفسیر و آنالیز داده های چندزمانه از سنجندة (TM) ماهوارة لندست5 به نقشه تبدیل گردد. در این راستا از داده های موجود منطقه و اطلاعات میدانی برداشت شده نیز بعنوان دادة کمکی استفاده گردید. بیشترین میزان تغییر کاربری با مساحت 4857 هکتار کاهش مربوط به کاربری مراتع کلاس2 (با درجه کیفی متوسط) می باشد، در رتبه های بعدی مراتع کلاس3 (با درجه کیفی فقیر) با رقم 2983 هکتار افزایش و اراضی آبی کشاورزی با 1641 هکتار افزایش قرار گرفته اند. نتایج این مطالعه نشان داد که سطح مراتع متوسط در منطقه کاهش و به مراتع فقیر و اراضی کشاورزی آبی تبدیل شده اند که نشان دهنده چرای شدید در منطقه مورد مطالعه و تبدیل مراتع حریم اراضی کشاورزی و منابع آب به اراضی کشاورزی است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 483

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 145 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1403
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    17-32
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    45
  • دانلود: 

    32
چکیده: 

در بسیاری از مناطق، پایداری بوم سازگان و امنیت محیط زیست شکننده تر شده است. در چند سال اخیر، مطالعات و برنامه ریزهای مختلفی در جهت حفظ منابع طبیعی و دست یابی به توسعة پایدار صورت گرفته است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر، ارزیابی سطح پایداری حوزة آبخیز بوجین است. یکی از روش های ارزیابی پایداری حوزة آبخیز استفاده از مدل مفهومی فشار-حالت–پاسخ (PSR) است. مدل علی-معلولی PSR به کمک شاخص WSI در قالب چهار زیرشاخص هیدرولوژی، محیط زیست، حیات و سیاست گذاری به ارزیابی پایداری حوزة آبخیز مورد نظر به صورت عددی می پردازد. در این روش با در نظر گرفتن اطلاعات و داده های موجود برای هرکدام از زیرشاخص ها، مقادیر پارامترها در سه بعد فشار، حالت و پاسخ تعیین و در دامنة امتیازدهی از صفر تا یک و در پنج طبقه به حالت کمی تبدیل می شوند. زیرشاخص ها بر اساس سه پارامتر مدل مفهومی در یک دورة 10 ساله برای حوزة آبخیز بوجین مورد بررسی قرار گرفت. شاخص WSI در سه سطح پایین، متوسط و بالا برای پایداری حوزة آبخیز محاسبه شد. نتایج نشان داد پارامتر فشار با امتیاز 75/0 و پارامتر پاسخ با امتیاز 63/0 بیش ترین و کم ترین امتیاز را برای ارزیابی پایداری حوزة آبخیز بوجین به خود اختصاص داده اند که نشان دهندة پاسخ مناسب جهت کاهش فشار وارده به بوم سازگان است. زیرشاخص هیدرولوژی و محیط  زیست به ترتیب با امتیاز 16/0 و یک کم ترین و بیش ترین اولویت را جهت مدیریت بوم سازگان حوزة آبخیز دارند. طبق نقشه های توزیع پراکنش شاخص ارزیابی پایداری در سامانه های عرفی حوزة آبخیز در دورة زمانی 1385، 1390 و 1395 مشخص شد در شروع دوره مقدار شاخص سطح پایداری حوزة آبخیز در سطح متوسط به پایین بوده (امتیاز 59/0) و در میانة دورة متوسط (امتیاز 62/0) و برای پایان دورة زمانی به طبقة متوسط به بالا (امتیاز 7/0) ارتقاء یافته است. ارزیابی پایداری آبخیزها با استفاده از مدل PSR برای ارائة راه کارهای مدیریتی بسیار کاربردی است. زیرا متناسب با ماهیت مدل به تبیین ابعاد مشخصی از سلامت حوزة آبخیز پرداخته می شود که در این بین کسب امتیاز 7/0 برای شاخص WSI در کل حوزة آبخیز بوجین نشان داد سطح پایداری در این حوزة آبخیز در دورة 10 ساله در سطح متوسط قرار گرفته و لازم است توجه بیش تری به ارتقای سطح پایداری و سلامت حوزة آبخیز مذکور شود.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 45

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 32 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1397
  • دوره: 

    71
  • شماره: 

    3
  • صفحات: 

    775-785
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    1561
  • دانلود: 

    564
چکیده: 

خشکسالی یک پدیدة طبیعی و قابل تکرار است. در این پژوهش با استفاده از شاخص های SDI و GRI وضعیت خشکسالی هیدرولوژیک ارزیابی و با شاخص های خشکسالی هواشناسی مقایسه شد. در محیط MATLAB شاخص GRI تعیین گردید. مطابق نتایج، شاخص GRI در طی دورة آماری (1380-1394)، حداکثر شدت خشکسالی، 25/73-و حداکثر تداوم خشکسالی 79 ماه می باشد. این مقادیر در مقایسه با شاخص SDI در مقیاس زمانی یکسان و دورة آماری مشترک از مقادیر بالاتر برخوردار می باشد. فراوانی گروه های مختلف شاخص GRI در دورة آماری 35 ساله نشان داد که خشکسالی نرمال دارای بیشترین درصد فراوانی می باشد. شاخص SDI از حداکثر تداوم بالاتری در مقیاس های زمانی پایین نسبت به شاخص های خشکسالی هواشناسی برخوردار است. فراوانی گروه های خشکسالی بر اساس شاخص SDI در دورة آماری برای مقیاس های زمانی مختلف محاسبه گردید. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که SPEI در مقیاس 24 و 48 ماهه با 3 ماه تأخیر با شاخص GRI بیشترین همبستگی را دارد که حاکی از تأثیرگذاری خشکسالی هواشناسی بعد از گذشت دو سال و بیشتر بر منابع آب زیرزمینی می باشد. اطلاع از فاصلة زمانی بین وقوع خشکسالی هواشناسی به عنوان عامل اصلی دیگر خشکسالی ها، به مدیران و برنامه ریزان کمک خواهد کرد، تا اقدامات مدیریتی لازم جهت مقابله با خشکسالی ناشی از کمبود منابع آبی سطحی و زیرزمینی به عمل آورند.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 1561

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 564 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1399
  • دوره: 

    73
  • شماره: 

    1
  • صفحات: 

    19-31
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    295
  • دانلود: 

    81
چکیده: 

حوزه های آبخیز یک محیط وسیع با شرایط متفاوت می باشند که شبیه سازی و مطالعه مطالعه ی فرآیند های تولید رواناب و رسوب در سطح این منطقه برای مدیریت و حفظ منابع بسیار مهم می باشد. حوزه حوزه ی آبخیز کوزه تپراقی با مساحت 766 کیلومتر مربع در جنوب و بالادست حوزه حوزه ی آبخیز قره سو در استان اردبیل واقع شده است. از بین مدل های هیدرولوژیک با توجه به قابلیت های مدل SWAT، این مدل برای شبیه سازی فرآیندهای هیدرولوژیک منطقه در سطح زیرحوضه استفاده شد. همچنین برای بررسی دقیق تر از دستگاه شبیه ساز باران در سطح واحد پاسخ هیدرولوژیک (HRU) استفاده شد و نتایج به دست آمده در سطح زیرحوضه تعمیم داده شدند. نتایج مدل هیدرولوژیک SWAT با نمایه های آماری R2، NSE و RMSE ارزیابی شد به طوری که برای شبیه سازی رواناب در دوره های واسنجی و اعتبارسنجی، این نمایه ها به ترتیب 8/0-74/0، 71/0-69/0 و 32/0-33/0 و برای شبیه سازی رسوب 75/0-66/0، 72/0-64/0 و 27/35-39/26 به دست آمدند. بررسی نتایج مطالعات حاصل از باران ساز مصنوعی نیز نشان داد که خاک های لومی منطقه واقع در 8 نمونه HRU نقش زیادی در تولید رسوب منطقه دارند. مقدار حداکثر رواناب و رسوب تولیدی با استفاده از دستگاه شبیه ساز باران و مدل SWAT در زیرحوضه های 13 و 1 مشاهده شدند که نشان دهنده دهنده ی شرایط ضعیف و نامناسب در این زیرحوضه ها می باشند. مقایسه مقایسه ی نتایج روش های مطالعاتی نشان داد که مدل SWAT از عملکرد بهتری برای شبیه سازی رواناب نسبت به دستگاه شبیه ساز باران برخوردار می باشد. همچنین مقدار رسوب شبیه سازی شده توسط این مدل بیشتر از مقدار رسوب محاسباتی توسط دستگاه شبیه ساز باران بوده و به مقادیر مشاهداتی نزدیک تر می باشد.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 295

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 81 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1403
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    2
  • صفحات: 

    211-226
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    51
  • دانلود: 

    30
چکیده: 

یکی از ابزارهای برنامه ریزی و مدیریت منابع آب، منحنی های شدت- مدت- فراوانی (IDF) است و استخراج این منحنی ها بر اساس شرایط اقلیمی در هر زمان، کارکرد مهمی در پیش بینی احتمالات آینده دارد و می تواند به اقدامات مناسب در مواجه با تغییرات اقلیمی و بلایای طبیعی ناشی از آن منجر شود. هدف از انجام این مطالعه، بررسی تاثیر تغیرات اقلیمی آینده بر منحنی های شدت مدت فراوانی در مناطق خشک است. جهت انجام این مطالعه، تغییرات اقلیمی ایستگاه کاشان با اسستفاده از مدل لارس برای سه دوره (2011-2030)، (2031-2050)و (2051-2070) ریزمقیاس نمائی شد. سپس اثر این تغییرات اقلیمی بر منحنی های IDF در ایستگاه سینوپتیک کاشان با استفاده از رابطه قهرمان- آبخضر مورد بررسی قرارگرفت. نتایج مدل لارس نشان داد که در سناریو 5/4 برای هر سه دوره (2011-2030)، (2031-2050)و (2051-2070) مقدار بارش سالانه در ایستگاه مورد مطالعه افزایشی خواهد بود و در بقیه سناریوها مقدار بارش کاهشی است. مقدار دمای حداقل سالانه و حداکثر سالانه نیز نسبت به دوره پایه تحت سناریوهای مختلف 6/2، 5/4و 5/8 در دوره های (2070-2011) نسبت به دوره پایه روندی افزایشی داشته است. به طوری که در مقیاس سالانه بیش ترین افزایش دمای حداقل و حداکثر سالانه تحت سناریو 5/8 پیش بینی شده است. همچنین شدت بارندگی در دوره بازگشت های 2 ساله تحت سناریو 6/2 در همه دوره های (2011-2070) و تحت سناریو 5/8 در دوره های (2031-2050) و (2051-2070) نسبت به دوره پایه روندی کاهشی دارد، ولی در سایر دوره بازگشت های 5، 10، 25، 50و 100ساله در پایه زمانی (17/0، 33/0، 5/0، 1، 2، 4، 8، 12و 24ساعت) روند افزایشی پیش بینی شده است. نتایج حاصل از مقایسه منحنی های شدت مدت فراوانی نشان داد که تغییرات اقلیمی باعث تغییر شکل منحنی های شدت مدت فراوانی منطقه خواهد شد، بطوری که بین میانگین شدت های بارش با زمان پایه 17/0 تا 24 ساعت در دوره پایه و شدت های محاسبه شده تحت سناریوهای مختلف تفاوت معنی دار وجود دارد (01/0P<). بر اساس نتایج حاصل، تاثیر تغییرات اقلیمی بر تغییرات بارش های کوتاه مدت بیشتر است، به طوری که شدت این بارش ها افزایش بیشتری نسبت به بارش های بلند مدت خواهد داشت.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 51

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 30 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
اطلاعات دوره: 
  • سال: 

    1403
  • دوره: 

    4
  • شماره: 

    4
  • صفحات: 

    283-298
تعامل: 
  • استنادات: 

    0
  • بازدید: 

    32
  • دانلود: 

    0
چکیده: 

تغییر اقلیم به یک نگرانی در بین جامعة علمی، دولت ها و مردم تبدیل شده است. تغییر اقلیمی به ناچار چرخة هیدرولوژیکی و توزیع زمانی و مکانی منابع آب را تحت تأثیر قرار می دهد. این تغییرات، به نوبة خود، ممکن است منجر به تغییر فرسایش خاک در حوزه های آبخیز همراه با سایر مشکلات محیط زیستی شود. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تغییر اقلیم بر رواناب و رسوب حوزة آبخیز فریزی واقع در استان خراسان رضوی انجام شد. بدین منظور، ابتدا مدل SWAT با اطلاعات مورد نیاز از حوزة آبخیز مورد مطالعه و داده های رواناب و رسوب واسنجی شد و سپس شبیه سازی ها با مدل واسنجی شده انجام گرفت. برای ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر فرسایش حوزة آبخیز مورد مطالعه برای دورة آینده (2021 تا 2100) از خروجی مدل اقلیمی MPI-ESM1-2HR مربوط به فاز ششم پروژة مقایسة مدل های جفت شده (CMIP6) و دو سناریوی انتشار متوسط و خیلی بدبینانه استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان رواناب در دورة آینده کاهش و میزان رسوب افزایش خواهد یافت. میانگین رواناب شبیه سازی شده تحت شرایط اقلیم آینده با دو سناریوی SSP2-4.5 و SSP5-8.5 به ترتیب 25/0 و 28/0 مترمکعب بر ثانیه به دست آمده است که نشان دهندة کاهش 9/48 درصدی رواناب در سناریوی SSP2-4.5 و کاهش 8/42 درصدی رواناب در سناریوی SSP5-8.5 نسبت به دورة گذشته است. هم چنین، مجموع رسوب برای سناریوی SSP2-4.5 و SSP5-8.5 به ترتیب 57/3 و 94/4 میلیون تن پیش بینی شده است که نشان دهندة افزایش 2/7 درصدی رسوب در سناریوی SSP2-4.5 و افزایش 3/48 درصدی رسوب در سناریوی SSP5-8.5 نسبت به دورة گذشته می باشد. در نهایت، میانگین رواناب و مجموع رسوب شبیه سازی شده در سناریوی خیلی بدبینانه (SSP5-8.5) بیش تر از میزان پیش بینی شده با سناریوی متوسط (SSP2-4.5) است.

شاخص‌های تعامل:   مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resources

بازدید 32

مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesدانلود 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesاستناد 0 مرکز اطلاعات علمی Scientific Information Database (SID) - Trusted Source for Research and Academic Resourcesمرجع 0
litScript
telegram sharing button
whatsapp sharing button
linkedin sharing button
twitter sharing button
email sharing button
email sharing button
email sharing button
sharethis sharing button